 طرح تحقیقاتی با کد 5935 و عنوان " بررسی آلودگی قارچی آردهای موجود در نانوایی های شهر زاهدان" ؛ مرکز پژوهش های علمی دانشجویی. (

زمینه و هدف: قارچ ها با پراکندگی بسیار وسیع در طبیعت منابع مختلف و متنوعی را برای زیست خود انتخاب می نمایند. از میان عناوین تحقیقاتی مطالعه سموم قارچی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. بسیاری از این سموم از طریق مواد خوراکی پرمصرف چون آرد و نان و سایر مواد غذایی وارد بدن می شوند. عوارض این سموم نیز متنوع می باشد که آلودگی به آنها می تواند موجب بروز عوارضی چون سندرم ریه، سرطان مری، سزطان کبدی، تضعیف سیستم ایمنی، جلوگیری از ساخته شدن RNA و پروتئین و هماگلوتیناسیون در انسان شود. با توجه به اهمیت بالای آرد در جیره غذایی مردم ایران، میزان شیوع قارچی آردهای موجود در نانوایی های شهر زاهدان و آلودگی آن به انواع کپک های مولد مایکوتوکسین ها انجام پذیرفت. روش بررسی: در این مطالعه توصیفی با کشت از 113 نمونه آرد جمع آوری شده از نانوایی های سطح شهر زاهدان در محیط های کشت اختصاصی و سپس مطالعه مورفولوژیک کلنی های رشد کرده در محیط کشت، آزمایش میکروسکوپی لام تهیه شده از کلنی ها و در صورت لزوم تهیه اسلاید کالچر به بررسی شیوع آلودگی نمونه های آرد به گونه های مختلف قارچ های مولد مایکوتوکسین های متعدد پرداخته شد. نتایج: از 113 نمونه مورد آزمایش، 79 نمونه (70درصد) فاقد آلودگی قارچی و 34 نمونه (30 درصد) دارای آلودگی قارچی بیش از حد مجاز 104 کلونی در گرم آرد بوده است که از این 34 نمونه بالاترین میزان شیوع در میان قارچ های مولد مایکوتوکسین بترتیب مربوط به آکرومونیوم و آسپرژیلوس فومیگاتوس بودند. نتیجه گیری: این مطالعه با توجه به نتایج بدست آمده که با مطالعات انجام شده در داخل و خارج از کشور مطابقت دارد و با توجه به اینکه نان قوت غالب مردم ایران می باشد، وضع مقررات بهداشتی و نظارت بر اجرای آنها در کلیه مراحل تولید، توزیع و نگهداری گندم و آرد را در جهت رفع آلودگی های قارچی به مقامات مسئول توصیه می گردد. واژه های کلیدی: آرد ، آلودگی های قارچی، مایکوتوکسین ها ، زاهدان